Aksaray’da Selçuklu dönemine ait Kalanlar Köprüsü ile Kılıçarslan türbe ve köşkünü restore eden Aksaray Belediyesi, şimdide şehrin manevi ikliminde önemli bir yere sahip olan Hashas Baba ve Hamza Baba Türbelerini restore ediyor.
Belediye Başkanı Dr. Evren Dinçer, şehrin manevi önderleri arasında bulunan önemli zatlara ait türbelerin restore edilerek tarihe ve medeniye sahip çıkıldığını söyledi.
Aksaray Belediyesi, köklü tarihi geçmişi ve zengin kültürel miraslar arasında bulunan türbeleri restore etmeye başladı. Evrah kabristanlığı içerisinde cemiyet deresinin karşısında bulunan Şeyh Hamza Baba Türbesi ile Çerdiğin Mahallesi içerisindeki Hashas Baba türbelerinde çalışmalar başladı.
Aksaray Belediye Başkanı Dr. Evren Dinçer’in talimatlarıyla başlatılan restore çalışmaları içerisinde bulunan Şeyh Hamza Baba türbesinin hemen yanında çilehane, itikafhane bölümleri bulunuyor. Türbenin yapım tarzına göre Selçuklular veya Karamanoğulları döneminde yapıldığı tahmin edilmektedir.
Restore çalışmaları hakkında görüşlerini aktaran Belediye Başkanı Dr. Evren Dinçer şunları söyledi; “Aksaray Belediyesi olarak medeniyetimize ve değerlerimize sahip çıkmaya devam ediyoruz. Bu bağlamda tarihi eserlerin gelecek kuşaklara aktarılması için başlattığımız restore çalışmaları devam ediyor. Daha öncesinde Kalanlar Mahallemizde Tarihi kalanlar köprüsünü restoresini tamamladık. Kılıçarslan türbe ve köşkünde restore çalışmaları devam ediyor. Şimdi de Şeyh Hamza Baba ve Hashas Baba türbelerinde restore çalışması başlatıldı. Kısa sürede tamamlayarak tarihi geçmişi bulunan yapıları korumuş olacağız.”
Hashas Baba kimdir?
Türbede kitabe bulunmadığı için hakkında bilgi yoktur. Türbe, harabe olmuş eski yapısına göre Selçuklular yahut beylikler dönemine tarihlendirilmektedir.
Hashas Baba’nın kim olabileceği ile alakalı iki yorum vardır:
Birincisi; As’âs, gece çok gezip dolaşan kimseye verilen addır. Hashas Baba da aslında eskiden As’âs Baba olarak bilinen, geceleri dışarı çıkıp gizlice hayır ve hasenatta bulunan, bir bohça erzakı ihtiyaç sahiplerinin kapılarına bırakıp oradan sessizce ayrılan bir velî olabilir.
Diğer bir ihtimal ise; Ases, İslâm devletlerinde asayiş ve emniyet teşkilatı için kullanılmıştır. Hashas Baba da yaşadığı dönemin Aksaray Asesbaşı (il emniyet müdürü) olabilir.
Hamza Baba Kimdir?
16. yy’ın ikinci yarısı ile 17. yy’ın ilk yarısı arasında yaşamış olan Hamza Baba, Aksaray’ın büyük şeyhlerinden biridir. Sultan I. Ahmed ile görüştüğü bilinen Hamza Baba, Kuyucu Murad Paşa’nın da şeyhidir.
Kuyucu Murad Paşa, Canbolatoğlu Seferine çıktığında Aksaray’a uğrayıp şeyhi Hamza Baba’yı ziyaret etmiş, ondan nasihat almış ve seferde nasihatini dinleyip zaferle İstanbul’a dönmüştür. Zaferle dönünce de kendisini öven Sultan I. Ahmed’e esas fatihin Hamza Baba olduğunu söylemiştir. Bunun üzerine Hamza Baba, fermanla İstanbul’a davet edilmiştir.
İstanbul’da padişah tarafından kendisine çeşitli hediyeler sunulan Hamza Baba, tüm hediyeleri usulü ile iade etmiş ve yerine Aksaray’ın her türlü vergiden muaf tutulmasını istemiştir. Şeyhin bu isteğini kabul eden Sultan I. Ahmed, Aksaraylılardan vergi almamıştır. Bu vergi muafiyeti 30 yıl sürmüştür ve Aksaray, Sultan I. İbrahim döneminde yeniden vergiye bağlanmıştır.
Döneminde halk tarafından çok sevilen ve kerametleri olduğu anlatılan Hamza Baba, Halvetî tarîkatı şeyhlerindendir.