Gıda israfı, dünya çapında ciddi bir çevresel ve ekonomik problem haline gelirken, Eskişehir Odunpazarı Belediyesi, sıfır atık hedefi doğrultusunda önemli bir adım attı. 16-24 Kasım Avrupa Atık Azaltım Haftası kapsamında hayata geçirilen İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Müdürlüğü'nün Atıksız Mutfak Projesi, Osmangazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü işbirliğiyle, gıda atıklarını azaltmak ve sürdürülebilir mutfak alışkanlıkları kazandırmak amacıyla gerçekleştirildi.
Gıda israfının küresel etkisi ve sıfır atık eğitimi
Dünyada her yıl üretilen gıdanın yaklaşık üçte biri israf edilirken, Türkiye'de kişi başına yıllık 93 kilogram gıda çöpe gitmektedir. Bu oran, restoranlar, evler ve perakende satış noktalarındaki tüketime hazır gıdanın yüzde 17'sinin israf edildiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, gıda atıklarının çöp depolama alanlarına gitmesi, sera gazlarının artmasına ve iklim değişikliğine neden oluyor. Bir kilogram elma üretimi 1 kilogram, bir kilogram patates üretimi ise 2,9 kilogram CO2 salınımına yol açıyor. Bu farkındalıkla, Odunpazarı Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Müdürlüğü, Osmangazi Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü işbirliğiyle, öğrencilere gıda israfını önlemeye yönelik eğitimler verildi. Proje kapsamında, öğrencilere sıfır atık ilkeleri, gıdaların doğru saklanma yöntemleri ve gıda israfını önlemek için kullanılabilecek yöntemler hakkında seminerler düzenlendi. Seminerde, katılımcılara gıda atıklarının küresel iklim değişikliğine olan etkileri anlatıldı ve sıfır atık mutfak kültürünün önemine dikkat çekildi.
Uygulamalı atölye ile sıfır atık yemekler hazırlandı
Seminerin ardından, Osmangazi Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü öğrencileri, sıfır atık mutfak prensipleriyle 10 farklı yemek hazırladılar. Bu yemeklerin yapımında, atık üretimi minimum seviyeye indirilmeye özen gösterildi. Hazırlanan yemekler arasında kabak çorbası, kereviz yemeği, soğan dolması, patates püresi, çıtır patates kabak mücveri, baharatlı elmalı içecek, kimçi turşu, bayat ekmekten yapılan yemekler ve brownie tabanlı kremalı tatlı yer aldı. Atölye sonunda, yalnızca yumurta kabukları atık olarak çıktı; diğer tüm malzemeler bir şekilde kullanıldı. Bu, sıfır atık mutfak yaklaşımının somut bir örneği olarak dikkat çekti. Yemeklerin sonunda, ne kadar organik atık tasarrufu sağlandığı hesaplandı ve bu sayede gıda israfının azaltılması adına somut bir örnek sunuldu.
Başkan Kazım Kurt'tan destek
Etkinliğe katılan Odunpazarı Belediye Başkanı Kazım Kurt, öğrencilere destek vererek onların hazırladığı yemeklerin tadına baktı ve başarılı çalışmalarından ötürü teşekkür etti. Başkan Kurt, sıfır atık yaklaşımının önemine dikkat çekerek, genç aşçılara ve gastronomi öğrencilerine gelecekteki kariyerlerinde bu bilinçle hareket etmeleri gerektiğini belirtti. Başkan Kurt, aynı zamanda bu tür projelerin toplumda çevre bilincinin artmasına katkı sağladığını ifade etti ve öğrencilere başarılar diledi. Başkan Kurt, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü hocalarına da teşekkür etti.
İklim değişikliğiyle mücadeleye katkı
Gıda atıkları, iklim değişikliğini hızlandıran önemli bir faktördür. Bu projeyle, sıfır atık mutfak bilincinin genç aşçılara ve evlerinde yemek yapan bireylere kazandırılması hedeflenmiştir. Yapılan hesaplamalara göre, atık miktarının azaltılması, sera gazı salınımının engellenmesine katkı sağlıyor. Öğrenciler, bu sayede yalnızca mutfaklarında değil, gelecekte çalışacakları restoranlarda da sürdürülebilir yemek hazırlama yöntemlerini öğrenmiş oldular.
Geleceğe yatırım: sıfır atık mutfağı yaygınlaştırmak
Atıksız Mutfak Projesi, sadece öğrenciler için değil, tüm toplum için farkındalık oluşturma amacını taşıyor. Genç aşçılar ve evde yemek yapan bireyler, sıfır atık yemek yapma konusunda bilinçlendirildi. Proje, hem çevresel etkilerin azaltılması hem de ekonomik tasarruf sağlanması açısından büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, bu tür projelerin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguluyor ve gıda atıklarının azaltılması için daha fazla benzer girişimlerin desteklenmesini öneriyor.
Sıfır atık ve sürdürülebilir gelecek
Gelecekte, bu tür projelerin daha da genişletilmesiyle, gastronomi sektöründe ve evlerde sıfır atık mutfak kültürünün daha yaygın hale gelmesi bekleniyor. Bu sayede, sadece gıda israfı azaltılmakla kalmayacak, aynı zamanda iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım atılmış olacak. Eskişehir Odunpazarı Belediyesi ve Osmangazi Üniversitesi, bu tür projelerle gençleri ve toplum üyelerini çevre bilincine sahip, sürdürülebilir yaşam tarzlarına yönlendirmeyi sürdürecek.