Zika ve Batı Nil gibi viral hastalıkların bulaştırıcısı olan Asya kaplan sivrisineği ve diğer taşıyıcı sivrisinek türlerinin Karadeniz'deki varlığı Türkiye, ABD, Ukrayna ve Gürcistan'dan bilim insanlarının ortak çalışmasıyla taranacak.

ERÜ Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve ERÜ Vektörler ve Vektörlerle Bulaşan Hastalıklar Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Alparslan Yıldırım, AA muhabirine, doğadaki diğer canlılar gibi sivrisineklerin de ekosistemin önemli bir unsuru olduğunu söyledi.

Asya kaplan sineği olarak bilinen sinek türünün Karadeniz bölgesinde bir risk oluştuğuna dair iddialara değinen Yıldırım, "Medyada Asya kaplan sivrisineği ile ilgili yer alan 'Bir ısırığı bile öldürücü' gibi bazı haberler gerçeği yansıtmamaktadır. Burada önemli olan sivrisineğin virüsü taşıyıp taşımaması, verilen virüs miktarı ve bireylerin viral etkene karşı göstereceği genel bağışıklık durumudur." dedi.

Yıldırım, Karadeniz Bölgesi'ndeki tedirginliklerin sivrisineklerin naklettiği Zika virüsü, batı Nil virüsü ve Dang Humması gibi bazı viral hastalıklarla ilgili olduğunu aktardı.

ERÜ bünyesindeki Vektörler ve Vektörlerle Bulaşan Hastalıklar Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde kene ve sivrisinekler üzerine çeşitli çalışmaların devam ettiğini anlatan Yıldırım, şunları kaydetti:

"Şu an uluslararası boyutta bir çalışmamız var. Asya kaplan sivrisineği olarak bilinen 'Aedes albopictus'u'da içeren bu önemli virüsleri nakleden sivrisineklerin biyoçeşitliliği üzerine araştırmamız var. Esasında bu entegre projede Karadeniz Bölgesi'nin bir fotoğrafı çekilecek. ABD Florida Üniversitesi, Ukrayna Halk Sağlığı Enstitüsü, Gürcistan Lugar Center başta olmak üzere çeşitli araştırma merkezlerinden oluşturulan bir ekibimiz var. ABD'den fonlanmış bu proje kapsamında Karadeniz'de detaylı bir çalışma yürütülecek. Asya kaplan sivrisineği ve diğer vektör önemi olan sivrisinek türleri ve taşıdıkları virüsler üzerine moleküler tabanlı detaylı analizler, ortak değerlendirmeler yapılacak, projenin sonunda ya da takip eden süreçte üç ülke için entegre sivrisinek kontrol programları oluşturulacak."

İklim değişikliği sivrisinek türlerini etkiliyor

ERÜ Veteriner Hekimliği Fakültesi Viroloji Anabilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Sözdutmaz da viral hastalıkların sadece insandan insana bulaşmadığını, kene, sivrisinek gibi "vektör" diye tabir edilen omurgasız canlılarla da nakledilebildiğini dile getirdi.

Dünya üzerinde özellikle tropikal bölgelerde görülen bu hastalıklara dikkati çeken Sözdutmaz, "Ülkemizde bu hastalıkların insanlarda varlığına dair henüz bir bildirim ya da yaygın bir durum söz konusu olmasa da bu hastalıkları bulaştıran sivrisineklerin ülkemizde de büyük çoğunluğu mevcut durumda." diye konuştu.

Sözdutmaz, iklimlerin değişmesi, küresel sıcaklık artışı, sulak alanların karakterinin değişmesi gibi sebeplerle bu hastalıkların yaygınlığının artabileceğiyle ilgili endişe yaşandığına değinerek, "Hazırladığımız projeyle özellikle Karadeniz Bölgesi'nde vektörlük önemi olan sivrisinek popülasyonlarının varlığının ortaya konulması ve daha sonra bu bölgelerde bulunan sivrisineklerin Zika, Batı Nil, Dang Humması ve Chikungunya virüsleri için taşıyıcılık durumunun belirlenmesi amaçlandı. Bu hastalıklarla mücadelenin en önemli yolu, bu vektörlerin doğadaki varlığının kontrol altına alınması." ifadelerini kullandı.

Ukrayna ve Gürcistan'da bu viral hastalıklarla ilgili vaka bildirimlerinin olduğunu kaydeden Sözdutmaz, Türkiye'de ise henüz vaka bildirilmediğini sözlerine ekledi.